Cholesterol.

Het lichaam maakt zelf cholesterol, voornamelijk in de lever maar ook in kleine hoeveelheden in de bijnieren, darmen, testes.
Voor slechts 2% wordt het rechtstreeks opgenomen uit de voeding.

LDL- en HDL-cholesterol
Het bloed vervoert cholesterol door het aan eiwitten te binden.
Deze verbindingen heten lipoproteïnen.
Er zijn verschillende soorten lipoproteïnen:
HDL (Hoge Dichtheid Lipoproteïne)
LDL (Lage Dichtheid Lipoproteïne)

HDL, LDL en VLDL zijn géén vormen van cholesterol, het zijn transporteiwitten, lipoproteïnen, die alleen maar het cholesterol vervoeren. Eigenlijk zijn het dus envelopjes voor cholesterol.
Je hebt 3 soorten cholesterol: LDL, HDL, en VLDL en de verhouding onderling is belangrijker dan je totale cholesterolwaarden.
LDL is voor ongeveer 70% verantwoordelijk voor je totale cholesterol
HDL heeft als unieke eigenschap om teveel vet te absorberen en af te breken via je lever.
VLDL is het pakketje waarin cholesterol + triglyceriden verpakt wordt en dit wordt afgegeven door de lever.

• LDL vervoert cholesterol van de lever naar de rest van het lichaam.
  LDL kan veel cholesterol tegelijk vervoeren, het is een essentiële stof voor alle cellen in het lichaam.
  LDL vervoert ook meerdere vet oplosbare vitamines (A, D, E, K) en andere vetachtige stoffen, bij te lage waardes zouden er andere problemen en tekorten ontstaan.
  De verbinding van LDL en cholesterol noemen we LDL-cholesterol.

• HDL neemt het overgebleven, gebruikte, afgewerkte cholesterol uit het bloed weg en voert het af naar de lever, waar het wordt afgebroken.
  Vervolgens verlaten deze afbraakproducten het lichaam via gal en de ontlasting.
  De verbinding van HDL en cholesterol noemen we HDL-cholesterol.

Cholesterol is noodzakelijk voor:

• Aanmaak nieuwe cellen, weefsel herstel.
• Overdracht boodschappen tussen hersencellen en zenuwcellen
• Grondstof voor de aanmaak van de volgende stoffen:
• Geslachtshormonen progesteron, testosteron, oestrogeen
• Vitamine D
• Cortisol (bijnier)
• Aldosteron (vochtbalans, bloeddruk)
• Galzouten ( vertering/opname vetten, opname vet oplosbare vitamines A,D,E,K
• Coenzym Q10 (energie aanmaak)

Je lichaam maakt cholesterol naar behoefte aan:
Wanneer je cholesterol rijke voeding eet maakt je lever minder aan, met weinig cholesterol in de voeding maakt je lever meer aan.
Ons lichaam maakt per dag ongeveer 3000 mg cholesterol aan. Omdat we er zoveel van nodig hebben, het zit in alle cellen van je lichaam, maar liefst 25% zit in de hersenen, en slechts 8% vindt je in het bloed.

De normaal waarden waren in de jaren ’70 van de vorige eeuw 6,5 – 7,0 mmol/L,
Sindsdien zijn ze naar beneden bijgesteld tot 5,0 nu.
Dit is zo laag dat er al gezondheidsproblemen kunnen optreden, m.n. in de cognitieve functies.
Sinds de zestiger jaren mogen we geen vet (vooral dierlijke vetten) meer eten omdat hierdoor ons cholesterol zou stijgen en dit aderverkalking zou veroorzaken. Het weglaten van vetten uit je voeding werd vervangen door koolhydraten, suikers.
Suiker en geraffineerde koolhydraten stimuleren de lever om meer cholesterol te produceren en ze verhogen je kans op ontstekingen. Sindsdien nam de sterfte aan hart- en vaatziekten toe.

Wil je je bloed cholesterol verlagen dan moet je meer (onverzadigd)vet eten.
Vette vis, noten, avocado, mayonaise en plantaardige oliën (olijfolie), eieren* met de dooier nog zacht.
(*Eieren staan ten onrechte bekend als cholesterolverhogers. Het ei heeft in vergelijking met de andere bronnen van cholesterol het geluk relatief arm te zijn aan verzadigde vetzuren, en bevat juist veel onverzadigde vetten).

Des te minder cholesterol je eet…des te meer het lichaam het gaat aanmaken, wanneer dit gaat oxideren (door tekorten) kan dat voor problemen zorgen.
Ook een laag cholesterol kan gaan oxideren met dezelfde problemen.
Wil je een verhoogd cholesterol in bloed (wat slechts 8% van het totale cholesterol in je lichaam is) verlagen, moet je allereerst de oorzaken opsporen.

Wie volgens de officiële normen een iets te hoog cholesterol heeft, krijgt cholesterol verlagende medicijnen voorgeschreven.
Kunstmatige cholesterol verlaging heeft bijwerkingen kan daardoor ook schadelijk zijn.
Cholesterol verlagende middelen van de statine klasse verhogen het risico op diabetes type 2.
Statines verstoren ook de opname van glucose door cellen en veroorzaken zo een verhoging van de bloedsuiker.
Diabetes type 2 verhoogt vervolgens weer het risico op hart- en vaatziekten
Statines geven ongewenste bijwerkingen: o.a. spieraandoeningen, vermoeidheid, achteruitgang hersenfuncties, geheugenverlies, verhoogd risico op diabetes.

Cholesterol is als risicofactor voor hart en vaatziekte achterhaald.
LDL en HDL zeggen op zich zelf weinig.
Geoxideerd cholesterol vormt een risico.

“Aderverkalking” en de dichtslibbende kransslagaders:
Aderverkalking wordt veroorzaakt door een langdurig proces van oxidatie (vrije radicalen) en de beschadigde vaatwanden zijn hier vooral vatbaar voor.
In de kransslagaders, kunnen laesies (scheurtjes) ontstaan.
De belangrijkste oorzaak van deze laesies zijn ontstekingsreacties die worden veroorzaakt door o.a. Stress, Suikers (m.n. fructose), insuline, Omega-6 vetzuren, en te laag cortisol.
Om de kleine scheurtjes te genezen is fibrine, collageen, en calcium nodig.
Cholesterol wordt gebruikt om het oppervlak weer glad te maken.
Gezonde aderen zullen geen last ondervinden van aderverkalking.

Er zijn verschillende factoren die samen een aanwijzing kunnen zijn voor hart en vaat ziekte.

• Geoxideerd LDL
• Lage HDL cholesterol
• Verhoogde triglyceriden
• Hoge bloeddruk
• Verhoogd CRP (C- reactief proteïne, ontstekingsmarker)
• Verhoogd lipoproteïne A
• Te kort aan omega-3 vetzuren
• Verhoogde verhouding omega-6 / omega-3
• Verhoogde bloedsuiker spiegel (geraffineerde koolhydraten, suikers)
• Verhoogd fibrinogeen (bloedstollingsfactor)
• Te hoog homocysteïne ( te kort b6, b11, b12)
• Gebrek aan vit. D, K, C, coenzyme Q10, magnesium, antioxidanten.
  

Natuurlijke preventie:
Geoxideerd cholesterol wordt gezien als een risicofactor bij hart- en vaatklachten.
Fructose is nog erger dan glucose:
Fructose verhoogt de cholesterolsynthese in de lever, de lipidenwaarden worden slechter, LDL-cholesterol verhoogt en de insulinegevoeligheid vermindert.

Eet, om de LDL te verlagen, zo veel mogelijk ingrediënten uit het mediterraan dieet: veel olijfolie, olijven, verse groenten, fruit en noten. Deze drie remmen onder meer de oxidatie van cholesterol.
Haver bevat bètaglucaan, een viskeuze oplosbare vezel waarvan onderzoekers menen dat die verantwoordelijk is voor de daling in cholesterolparameters

• Voldoende bewegen, meer bewegen verlaagd schadelijke LDL, CRP en triglyceriden
• Stress vermijden
• Niet te veel eten
• Geraffineerde koolhydraten en suikers vermijden
• Groente, fruit-bessen, kiwi,
• Noten (met name amandelen en walnoten) hebben een zeer gunstig effect op het cholesterol
• Het eten van peulvruchten kan het LDL-cholesterol in het bloed met 11,8 mg/dl verlagen.
• Regelmatig vette vis (wildvang), olijven.
• Onbewerkte olijfolie, rijk aan polyfenolen, draagt licht bij aan het voorkómen van het oxideren van cholesterol
• Het eten van haver kan het totale cholesterol met 7% laten dalen en het LDL met 5%
• Vlees en dierlijke producten beperken
• Bewerkte voedingsmiddelen, kant-en-klaar gerechten, junkfood en gefrituurd voedsel vermijden.
• Niet roken
• Matig met alcohol, Eén glas alcohol verhoogt het HDL, maar meer drinken verhoogt het LDL.
• Kurkuma blijkt het LDL-cholesterol te laten dalen, ook bij mensen die statines slikken.
• Avocado’s blijken alle LDL-soorten te verlagen.
• Bittere, pure chocolade van 70% of meer kan het LDL-cholesterol sterk verlagen.
• Knoflook heeft een gunstige werking op het cholesterol.
• Soja kan het LDL-cholesterol ook flink doen verlagen. Kies altijd voor niet-GMO soja van biologische afkomst in gefermenteerde vorm.
• Groene thee gaat het oxideren van LDL-cholesterol tegen.
• Kruiden zoals fenegriek, guggul en artisjokblad werken LDL cholesterolverlagend.